La gota del mango de la Bialetti
Santiago de Compostela, 6 de mayo de 2023
No hay rasgo más gallego que hablar sobre recetas de cocina durante la comida, ni más español que hablar sobre los gustos cafeteros de cada uno durante la sobremesa, así que una vez nos sirvieron tres solos a Santi, a Isaac y a mí, observamos el diseño de las tazas y nos pusimos a charlar sobre aquellos objetos del día a día que ayudan a construir un hogar cuando nace un proyecto de vida en común.
Mis padres, después de casarse y de dar la entrada para aquel piso del barrio de Os Mallos, sólo les quedó dinero para poner a su gusto el dormitorio, la cocina y poco más. Eso no les impedía organizar cenas los viernes con sus amigos entre bocadillos y cervezas dispuestos sobre una mesa improvisada, porque tener una casa digna de una revista de diseño en la veintena no era un objetivo realista en aquellos años.
Pese a que Ikea nos ofrece hoy muchas soluciones para amueblar esa primera casa que compartimos con la persona que amamos, a medida que pasan los años, uno empieza a buscar en las tiendas y en los bazares aquellos objetos que dan calidez al hogar porque sabes que te acompañarán y que envejecerán contigo.
La Moka Express —la italiana de toda la vida— es una cafetera patentada por Alfonso Bialetti en 1933. La idea de su característico diseño surgió cuando el señor Bialetti observó con detalle el armatroste que utilizaba su mujer para lavar la ropa: un caldero en el que el agua con jabón ascendía por un tubo al calentarse y descendía a continuación sobre la colada. Bialetti pensó entonces que copiando esa dinámica de fluidos podría llevar el característico sabor de las cafeteras espresso a cualquier hogar, así que encajó ese sencillo sistema bicameral en un diseño facetado de ocho caras inspirado en el Art Deco y ejecutado en aluminio, dadas las restricciones impuestas en la época por Mussolini sobre el acero inoxidable. Y después de la idea brillante llegó el éxito comercial, gracias a la audacia de Renato Bialetti, el hijo de Alfonso, que llevó el diseño de su padre a todas las casas de Europa y América Latina. Así fue como un diseño de vanguardia se transformó en un objeto familiar con aroma a tradición.
Cuando abandonamos aquella casa del barrio de Os Mallos en la que nacimos mi hermana y yo, me llevé de recuerdo la vieja italiana de dos tazas de mis abuelos. Ahora está en mi taller, entre los libros de la estantería. No la he vuelto a usar porque es una reliquia. Mi reliquia. Su pátina es perfecta y su mango negro tiene la punta derretida con la característica gota que se forma por la sobreexposición al calor del fuego.
Cuando se nos estropeó la cafetera que teníamos, mi mujer y yo nos dimos un paseo hasta una ferretería de toda la vida del barrio del Raval y compramos una Bialetti. Nuestra primera Bialetti. Con su aluminio brillante, con su reglamentaria caricatura y, por supuesto, con su mango negro impecable. Compramos nuestro café favorito en el tostadero de Roure y la estrenamos enseguida. Con el paso de los años, entre borboteo y borboteo, nuestra Bialetti irá adquiriendo su propia pátina y la punta del mango irá derritiéndose hasta formar una nueva gota, nuestra gota. El cálido testigo de una vida compartida, de una vida en común.
The drop from the Bialetti handle
Santiago de Compostela, May 6, 2023
There is no more Galician trait than talking about cooking recipes during the meal, nor more Spanish than talking about each one’s coffee tastes during the after-dinner conversation, so once Santi, Isaac and I were served three black coffees, we observed the design of the cups and we started to chat about those everyday objects that help us build a home when a common life project is born.
My parents, after getting married and making the down payment for that apartment in the Os Mallos neighborhood, only had enough money left to furnish the bedroom, the kitchen and not much else. That did not prevent them from organizing Friday dinners with their friends between sandwiches and beers arranged on an improvised table, because having a house worthy of a design magazine in their twenties was not a realistic goal in those years.
Although Ikea offers us today many solutions to furnish that first home we share with the person we love, as the years go by, one begins to look in stores and bazaars for those objects that give warmth to the home because you know that they will accompany you and that they will age with you.
The Moka Express -the lifelong Italian one- is a coffee maker patented by Alfonso Bialetti in 1933. The idea for its characteristic design came about when Mr. Bialetti observed in detail the strange machine that his wife used to wash clothes: a cauldron in which the soapy water rose through a tube as it heated and then descended over the laundry. Bialetti then thought that by copying that fluid dynamic he could bring the characteristic taste of espresso machines to any home, so he fitted that simple two-chamber system into an Art Deco-inspired eight-sided faceted design made of aluminum, given the restrictions imposed at the time by Mussolini on stainless steel. And after the brilliant idea came commercial success, thanks to the audacity of Renato Bialetti, Alfonso’s son, who took his father’s design to every house in Europe and Latin America. This is how an avant-garde design was transformed into a familiar object with the scent of tradition.
When we left that house in the Os Mallos neighborhood where my sister and I were born, I took with me as a souvenir the old Italian two-cup set of my grandparents. Now it is in my workshop, among the books on the shelf. I have not used it again because it is a relic. My relic. Its patina is perfect and its black handle has a melted tip with the characteristic drop that forms from overexposure to the heat of the fire.
When the coffee maker we had broke down, my wife and I took a walk to an old-fashioned hardware store in the Raval neighborhood and bought a Bialetti. Our first Bialetti. With its shiny aluminum, with its statutory caricature and, of course, with its impeccable black handle. We bought our favorite coffee at the Roure roastery and we used it right away. Over the years, between gurgling and gurgling, our Bialetti will acquire its own patina and the tip of the handle will melt until it forms a new drop, our drop. The warm witness of a shared life, of a life in common.
A pinga do mango da Bialetti
Santiago de Compostela, 6 de maio de 2023
Non hai trazo máis galego que falar sobre receitas de cociña durante a comida, nin máis español que falar sobre os gustos cafeteiros de cada un durante a sobremesa, así que unha vez nos serviron os tres cafés a Santi, a Isaac e a min, observamos o deseño das tazas e puxémonos a charlar sobre aqueles obxectos do día a día que axudan a construír un fogar cando nace un proxecto de vida en común.
Os meus pais, despois de casar e de dar a entrada para aquel piso do barrio dos Mallos, só lles quedou diñeiro para poñer ao seu gusto o dormitorio, a cociña e pouco máis. Iso non lles impedía organizar ceas os venres cos seus amigos entre bocadillos e cervexas dispostos sobre unha mesa improvisada, porque ter unha casa digna dunha revista de deseño na vintena non era un obxectivo realista naqueles anos.
A pesar de que Ikea ofrécenos hoxe moitas solucións para amoblar esa primeira casa que compartimos coa persoa que amamos, a medida que pasan os anos, un empeza a buscar nas tendas e nos bazares aqueles obxectos que dan calidez ao fogar porque sabes que che acompañarán e que envellecerán contigo.
A Moka Express —a italiana de toda a vida— é unha cafeteira patentada por Alfonso Bialetti en 1933. A idea do seu característico deseño xurdiu cando o señor Bialetti observou con detalle o armatroste que utilizaba a súa muller para lavar a roupa: un caldeiro no que a auga con xabón ascendía por un tubo ao quentarse e descendía a continuación sobre a coada. Bialetti pensou entón que copiando esa dinámica de fluídos podería levar o característico sabor das cafeteiras espresso a calquera fogar, así que encaixou ese sinxelo sistema bicameral nun deseño facetado de oito caras inspirado no Art Deco e executado en aluminio, dadas as restricións impostas na época por Mussolini sobre o aceiro inoxidable. E despois da idea brillante chegou o éxito comercial, grazas á audacia de Renato Bialetti, o fillo de Alfonso, que levou o deseño do seu pai a todas as casas de Europa e América Latina. Así foi como un deseño de vangarda transformouse nun obxecto familiar con aroma a tradición.
Cando abandonamos aquela casa do barrio dos Mallos na que nacemos a miña irmá e eu, leveime de recordo a vella italiana de dúas tazas dos meus avós. Agora está no meu taller, entre os libros do andel. Non a volvín a usar porque é unha reliquia. A miña reliquia. A súa pátina é perfecta e o seu mango negro ten a punta derretida coa característica pinga que se forma pola sobreexposición á calor do lume.
Cando se nos estragou a cafeteira que tiñamos, a miña muller e máis eu démonos un paseo ata unha ferraxería de toda a vida do barrio do Raval e compramos unha Bialetti. A nosa primeira Bialetti. Co seu aluminio brillante, coa súa regulamentaria caricatura e, por suposto, co seu mango negro impecable. Compramos o noso café favorito no tostadeiro de Roure e estreámola enseguida. Co paso dos anos, entre borboteo e borboteo, a nosa Bialetti irá adquirindo a súa propia pátina e a punta do mango irá derritiéndose ata formar unha nova pinga, a nosa pinga. A cálida testemuña dunha vida compartida, dunha vida en común.